Y Wallich yn ymuno ag ymgyrchwyr mudol a meddygon o Gymru i fynnu mynediad cyfartal at y brechlyn coronafeirws

18 Feb 2021

Mae Vaccines For All yn ymgyrch ledled y DU sy’n galw ar lywodraethau i sicrhau mynediad cyfartal at frechlynnau’r Coronafeirws, ni waeth beth yw eu statws mewnfudo, ID neu brawf o gyfeiriad.

Mae ymgyrch Vaccines For All yn bryderus, oherwydd yn sgil polisïau mewnfudo ‘Amgylchedd Gelyniaethus’ Swyddfa Gartref y DU, y gallai pobl fod yn amharod i gofrestru ar gyfer apwyntiadau brechu a mynychu’r apwyntiadau hynny oherwydd eu bod yn ofni y byddai eu gwybodaeth yn cael ei rhannu â sefydliadau gorfodi mewnfudo.

Mae dros 230 o sefydliadau wedi ysgrifennu at Lywodraeth y DU yn galw am roi terfyn ar yr Amgylchedd Gelyniaethus yn y GIG, er mwyn i fudwyr allu cael y brechlyn COVID-19 yn ddiogel.

Y cyd-destun yng Nghymru

Yng Nghymru, lle mae iechyd wedi’i ddatganoli, mae’r un gofynion wedi cael eu cyflwyno mewn llythyr at y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, Vaughan Gething AS a’r Prif Weinidog Mark Drakeford AS.

Mae’r Wallich yn ymuno â’r alwad hon gan sefydliadau yng Nghymru, gan gynnwys Medact, Migrants Organise, Alltudion ar Waith a Doc Not Cops Abertawe.

Mae’r ymgyrch yn galw ar y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, Vaughan Gething, i wneud y canlynol:

Mae’r Wallich yn cefnogi nifer o gleientiaid heb statws mewnfudo sefydlog. Mae mudwyr a phobl sy’n ddigartref yn wynebu anawsterau cyffredin hefyd.

Wrth siarad fel rhan o’n hymgyrch ddiweddar ar gyfer mynediad at frechlynnau, dywedodd prif weithredwr y Wallich, Dr Lindsay Cordery-Bruce, “Pan nad oes gennych chi gyfeiriad, gall fod yn anodd cael neu gadw cofnod o apwyntiadau. Bydd cyflwyno brechlynnau’n llwyddiannus i bobl sy’n ddigartref weithiau’n golygu mynd atyn nhw, ar eu telerau nhw.”

Cymru fel Gwlad Noddfa – i bawb

Mewn ymateb i’r ymgyrch, dywedodd Dr Henry Hobson, meddyg yn Abertawe, “Dylai mudwyr allu cael gafael ar ofal iechyd heb boeni y bydd eu gwybodaeth bersonol yn cael ei rhannu ag awdurdodau mewnfudo.

Mae Cymru’n anelu at fod yn ‘Wlad Noddfa’ –nawr yw’r amser i ddechrau gweithredu felly.”

Dywedodd Aliya Yule, Trefnydd Mynediad at Ofal Iechyd yn Migrants Organise, “Dydy cynigion diogelwch dros dro ddim yn ddigon i ddadwneud y degawdau o niwed a achoswyd gan bolisïau strwythurol hiliol sydd wedi ymgorffori rheolaethau mewnfudo mewn gwasanaethau cyhoeddus hanfodol.

Yr unig ateb ymarferol yw diddymu’r holl bolisïau Amgylchedd Gelyniaethus yn syth a chreu GIG sydd wir yn bodloni’r egwyddor o fynediad cyffredinol i bawb.”

Mewn arolwg diweddar o brofiadau mudwyr sy’n ceisio cael mynediad i’r GIG, canfu’r Cyd-gyngor er Lles Mewnfudwyr fod 43% o fudwyr yn ofni ceisio gofal iechyd oherwydd eu bod yn ofni y byddai eu statws yn cael ei brofi neu y byddai ffi yn cael ei chodi arnynt.

Roedd 56% o’r rhai a oedd â statws ffoadur yn amheus o gael mynediad at ofal iechyd oherwydd ofnau ynghylch rhannu data rhwng y GIG a’r Swyddfa Gartref. Roedd y ffigur hwn yn codi i 81% ar gyfer y rhai heb statws swyddogol.

Mae gwaith ymchwil gan Doctors of the World yn cefnogi’r canfyddiadau hyn. Hyd yn oed gyda chymorth gan gorff anllywodraethol, gwrthodwyd, ar gam, i gofrestru tua 1 o bob 5 o fudwyr â meddyg teulu.

I gael rhagor o wybodaeth am yr ymgyrch dros fynediad cyfartal at frechlynnau ar gyfer grwpiau sydd ar y cyrion, ewch i Vaccines For All.