Wedi’i gyhoeddi’n ffurfiol gan y Gweinidog Newid Hinsawdd Julie James yng Nghynhadledd Tai yn Gyntaf Cymru yn ddiweddar, mae’r achrediad yn dilyn misoedd o graffu trwyadl i werthuso ffyddlondeb y prosiect i egwyddorion Tai yn Gyntaf Cymru.
Mae Tai yn Gyntaf yn canolbwyntio ar symud pobl sy’n profi digartrefedd yn gyflym i dai annibynnol a pharhaol, ynghyd â chymorth cofleidiol dwys.
Dros y blynyddoedd, mae tystiolaeth ryngwladol gadarn wedi profi pa mor effeithiol y gall Tai yn Gyntaf fod i ddod â digartrefedd i ben.
Mae’n hanfodol bod prosiectau sy’n galw eu hunain yn Tai yn Gyntaf yn gwneud hynny yn unol â 10 egwyddor Tai yn Gyntaf Cymru.
Gwybodaeth am Tai yn Gyntaf Ynys Môn The Wallich
Dechreuodd prosiect Tai yn Gyntaf y Wallich ar Ynys Môn ym mis Ebrill 2013 fel peilot deuddeg mis.
I ddechrau, roedd staff yn gweithio gyda phobl sengl, rhwng 25 a 54 oed, heb unrhyw blant dibynnol yn byw gyda nhw, a oedd naill ai’n ddigartref neu mewn perygl o fod yn ddigartref.
Pan adolygwyd y prosiect yn 2018, bum mlynedd ar ôl ei lansio, roedd 74% o’r bobl a gefnogwyd wedi llwyddo i sicrhau a chynnal llety. Roedd 51% yn dal yn eu llety gwreiddiol.
Mae gwasanaeth Tai yn Gyntaf Ynys Môn yn helpu pobl fel Matthew: Darllenwch ei stori
Mae tystiolaeth lawn o’r adroddiad ar gael ar wefan Cymorth Cymru.
Dyma rai dyfyniadau uniongyrchol am sut mae gwasanaeth Tai yn Gyntaf The Wallich wedi profi ei fod yn deilwng o achrediad:
“Mae’r ffaith bod y prosiect wedi bod ar waith ers bron i ddegawd yn golygu bod rhai cleientiaid wedi cael cymorth ers blynyddoedd lawer, neu mewn rhai achosion, wedi penderfynu eu hunain eu bod yn barod i symud ymlaen o Tai yn Gyntaf.”
Egwyddor 1: Mae gan bobl hawl i gartref sy’n fforddiadwy, yn ddiogel, yn addas i fyw ynddo, yn ddigonol yn gorfforol ac yn ddiwylliannol
Roedd llawer o’r landlordiaid a gyfwelwyd yn dangos agweddau a oedd yn cyd-fynd â hyn. Esboniodd un, er enghraifft, ‘os na allai’r landlord fyw mewn eiddo, ni fyddent yn disgwyl i unrhyw un arall wneud hynny’.
“Mae tystiolaeth gref yn bodoli i ddangos y dull lleihau niwed a ddefnyddiwyd ym mhrosiect Ynys Môn.
Er enghraifft, mae’r ddogfen polisi cyffuriau cleient yn rhagorol, ac yn un o’r dogfennau mwyaf manwl a dealladwy sy’n cwmpasu’r maes hwn sydd wedi’i gyflwyno i’r broses achredu.”
“The harm reduction ethos taken by project staff (and, it seems, in the wider organisation) is also notable, and seems to be part of a strong, reflective culture at The Wallich.
Speaking at Cymorth’s recent Housing First conference, Climate Change Minister Julie James said:
“Rwy’n falch iawn o gyhoeddi mai’r trydydd prosiect i dderbyn achrediad Tai yn Gyntaf Cymru yw Tai yn Gyntaf Ynys Môn, sy’n cael ei arwain gan The Wallich mewn partneriaeth â Chyngor Ynys Môn, gwasanaethau iechyd lleol, cynrychiolwyr cyfiawnder troseddol ac amrywiaeth o sefydliadau preifat a chymdeithasol landlordiaid.
Rwyf wedi bod yn hynod falch o glywed am y gwaith helaeth a wnaed yn ystod y broses hon i wella a datblygu’r gwasanaeth.
Llongyfarchiadau i Tai yn Gyntaf Ynys Môn ac i Jo Parry, y rheolwr gwasanaeth.”
Mae tîm Tai yn Gyntaf The Wallich yn gweithio ar lesiant, yn ogystal ag anghenion llety
Dywedodd Jo Parry, Rheolwr Prosiect Tai yn Gyntaf Ynys Môn:
“Rydym wrth ein bodd ein bod wedi derbyn yr achrediad tai yn gyntaf gan Cymorth Cymru.
Mae’r tîm yn The Wallich wedi gweithio’n galed iawn i ddarparu gwasanaeth gwirioneddol wych, un yr ydym yn falch ohono ac ni allem fod wedi’i wneud heb gefnogaeth pawb a gymerodd ran. Adeg falch iawn.”
Y peth pwysicaf yw hirhoedledd y llwyddiant i unigolion yn ein cymunedau. Dyma un enghraifft nodedig o’r fath:
“Roedd un o’r bobl gyntaf i ni ei gefnogi i denantiaeth breifat yn ôl yn 2013 wedi bod yn cysgu mewn ysgubor ers blwyddyn, heb gyfaddef i ffrindiau a theulu ei fod yn ddigartref.
Roedd yn dal i weithio ac yn defnyddio’r ganolfan hamdden leol i gael cawod cyn mynd i’w waith. Mae’r gŵr hwnnw naw mlynedd yn ddiweddarach yn dal yn yr un llety ac yn cyd-dynnu’n hapus â’i fywyd, yn teimlo’n saff a diogel, a bob amser yn hapus i roi gwybod i ni pa mor dda y mae’n ei wneud os dylem daro i mewn iddo.”
